Begin december 2010, we hadden zin in paar dagen weg om even tot rust te komen zodat we weer fris het nieuwe jaar in konden gaan. Deze keer stond 8 dagen Gambia op de planning. We boekten het Senegambia Beach Hotel want daar hadden we van gehoord dat deze een fraai aangelegde tuin heeft waar veel vogels zich ophouden. Daarnaast zouden hier dagelijks gieren gevoerd worden wat natuurlijk ook veel andere roofvogels aantrok. Het ligt aan het strand en aan de andere zijde een straat met een aantal restaurants. Prima locatie om 8 dagen te verblijven!

We hadden thuis al wat informatie opgedaan over de omliggende gebieden en kochten het boek “Birds of The Gambia” van Christopher Helm, ISBN nr. 978-0-7136-7549-8 om onbekende vogelsoorten te kunnen opzoeken. Via een collega van de Vogelwacht Uden kregen we het telefoonnummer van een gids die ons een paar dagen zou kunnen rondleiden en zou helpen zoeken naar mooie vogelsoorten. Na een dagje acclimatiseren belde ik het nummer en kreeg een enthousiaste man aan de lijn die al volledig op de hoogte was van ons bezoek. Diezelfde avond zou hij ons in het hotel opzoeken en stelde zich voor als  “Eagle Eye” Laibo Manneh. Met hem spraken we af om een aantal dagen op pad te gaan in de regio om zo veel mogelijk te zien. Eagle Eye bleek achteraf geen onzin te zijn, we hebben in 3,5 dag 150 soorten kunnen zien, en ca. 90 soorten redelijk tot goed kunnen vastleggen op de foto. Ik zal hierna beschrijven welke gebieden we hebben bezocht met hem, en welke soorten we konden vastleggen op de foto.

De gids:

Laibo Manneh is een professioneel Engels sprekende vogelgids die op 25 juni 2007 voorzitter werd van West-Afrikaanse Bird Study Association (WABSA). Gepassioneerd en gefocust gaat hij opzoek naar vogelsoorten welke je graag zou willen zien. Je kunt bij hem dagen boeken, maar organiseert ook trips het land in. De belangrijke vogelgebieden kent hij als geen ander waardoor niemand teleurgesteld naar huis zal gaan. Laibo is bereikbaar op het telefoonnummer +2209806556 of via info@birdinggambia.com.

Het hotel:

Het Senegambia Beach Hotel is een mooie start om de eerste vogels te zien. De diverse appartementen complexen staan in een fraai aangelegde tuin die veel vogels aantrekt. Vooral de plekken waar eigenlijk alleen het personeel zou moeten komen zijn goede hotspots. Wij hadden een appartement op de 1ste verdieping en keken vanaf het grote balkon zo een reeks bomen in. Geen fraaie vergezichten, echter wel een mooie plek om met een kop koffie vanaf je stoel diverse vogels te zien foerageren.

In de 8 dagen dat we hier zaten, zagen we onder andere voorbij komen: Afrikaanse Wielewaal (African Oriole), Grauwe Buulbuul (Common Bulbul), de Grijze Bananeneter (Western Grey Platain-eater), de Gambia Poederdonsklauwier (Northern Puffback), en een Shikra dook af en toe op de Grauwe Buulbuul’s. In de tuinen zelf broeden Hamerkoppen, en we vonden de laatste dag een paartje Kaalkopkiekendieven (African Harrier-hawk) met een nest. In de tuinen zelf zie je op de grasvelden ’s morgens vroeg de Roodsnaveltokken (Red-billed Hornbill) foerageren, net zoals de Langstaartglansspreeuw (Long-tailed Glossy Starling), Blauwoorglansspreeuw (Lesser Blue-eared Glossy Starling) en Palmtortels (Laughing Dove).

Achter het grasveld waar elke middag de Kapgieren (Hooded Vulture) worden gevoerd en tevens de vele Zwarte wouwen (Black Kite) en Geelsnavelwouwen (Yellow-billed Kite) die aangetrokken worden door het vlees, staat een muurtje waarachter een laantje voor het personeel te vinden is. In dit kleine laantje kun je elke dag diverse soorten aantreffen, ik fotografeerde hier de Violet Toerako (Violet Turaco), een koppel Witkruinlawaaimakers (Snowy-crowned Robin-chat), een koppel Goudkapfiskalen (Yellow-crowned Gonolo), een groep Groene Kakelaars (Green Wood Hoopoe), en zelfs de Afrikaanse Paradijsmonarch (African Paradis Flycatcher). Een leuk stukje welke elke dag wel even bekeken zou moeten worden.

In de schaduw delen van de tuinen heb je kans op de Senegalese Spoorkoekoek (Senegal Coucal) en de Teugelijsvogel (Blue-breasted Kingfisher). Nabij het terras van het restaurant zijn een aantal grote struiken welke vol zitten met bloemen. Hierin komt elke ochtend een grote groep Grote Textor wevers (Village Weaver) foerageren. Als de rust wedergekeerd is vind je hier vaak de Feeënhoningzuiger (Beautiful Sunbird). Verspreid over de tuinen vliegen diverse duivensoorten zoals de Wijntortel (Vinaceous Dove), en in tegen de avond heb je kans op een groep Breedbekscharrelaars (Broad-billed Roller) die in het avondlicht fraai op kleuren. Al met al is heeft dit hotel met zijn tuinen een behoorlijke aantrekkingskracht op vogels.

In de ochtend maakte ik vaak een wandeling vanuit de tuin rechts het strand op. Vaak zag ik hier in de branding Rosse Grutto’s (Bar-tailed Godwit), Groenpootruiters (Common Greenshank) en Grijskopmeeuwen (Grey-headed Gull). Je kunt na ca. 500 meter links een gebiedje in waar rijstvelden liggen, afgewisseld met braak liggende terreinen en palmbomen. Dit is de plek voor de Dwergbijeneter (Little Bee-eater). Makkelijk te fotograferen want ze zijn niet echt schuw. Daarnaast vind je hier een enorme diversiteit aan andere soorten zoals de Boababgierzwaluw (Mottled Spinetail), de Afrikaanse Palmgierzwaluw (African Palm Swift), Sporenkievit (Spur-winged Plover), Vuurvink (Red-billed Firefinch) en vele Grijskopmussen (Grey-headed Sparrow). Het voordeel wat je in de ochtend hebt is dat je niet continue wordt lastig gevallen door lokale bewoners.

Kotu

Kotu bestaat uit diverse biotopen van moerassen, riviertjes, kreken en graslanden. Wij hebben hier een wandeling gemaakt en diverse vogelsoorten kunnen zien. Uiteindelijk kom je op de hoofdweg uit naar Banjul waar een brug de rivier kruist. Dit is de plek voor de Bonte Ijsvogel (Pied Kingfisher), Reuzenijsvogel (Giant Kingfisher), Westelijke Rifriger ( Western Reef Heron), maar ook voor steltlopers is dit een mooie plek. Wij vonden hier onze eerste Senegal Grielen (Senegal Thick-knee) en enigste Zwartkopkievit (Black-headed Plover) van de reis. Deze plek vond ik de moeite waard om meerdere malen te bezoek, het is er echter alleen niet van gekomen.

Abuko rijstvelden

De Abuko rijstvelden liggen tegenover het Abuko Nature Reserve in Kombo North District. Door de ligging naast het natuurreservaat en iets wat ander biotoop kun je hier bijzondere vogels vinden. Wij zijn hier op zoek gegaan naar de Goudsnip, echter waren er twee enthousiaste vogelaars voor ons geweest die ze verjaagt hadden. Helaas, maar het gebied meer als alleen de Goudsnip. Ons ogen waren als eerst gericht op de vele Bonte Ijsvogels (Pied Kingfisher) die hier op de open stukken foerageerden. Er liepen een aantal Lelielopers (African Jacana) rond, een prachtige ralsoort die over de watervegetatie rond loopt op zoek naar voedsel. Op een paaltje in het water zit een Afrikaanse dwergaalscholver (Reed Cormorant), welke na 3 foto’s verjaagd wordt door een Zwarte Reiger (Black Heron). Deze bleef even op het paaltje zitten en vloog vervolgens het water op om te gaan vissen. Kenmerkend van deze vogel is de manier van vissen, hij maakt een parasol van zijn vleugels waaronder de vissen zijn schaduw in zwemmen. Helaas tegen het zonlicht in maar prachtig om te zien!

We vervolgen onze wandeling en komen een vijgenboom tegen waar een Zwartbandbaardvogel (Bearded Barbet) de vruchten uit de bomen plukt. Wat een kleurenpracht, zwart geel en rood contrasteren tegenover de groene achtergrond.

Op de achtergrond zijn een aantal Zwarte wouwen zich aan het wassen in één van vijvers, te ver voor een foto maar erg leuk om te zien. We vertrekken naar het Abuko Nature Reserve.

Abuko Nature Reserve

In het Abuko Nationaal Park hebben we een lange wandeling gemaakt door verschillende biotopen. We starten in een dicht bos waaraan een grote vijver ligt. Hier staat een schuilhut opgesteld vanwaar je op het water kijkt. Wij zagen hier wederom een Lelieloper (African Jacana), een Ralreiger (Squaaco Heron) en diverse Kwakken (Black-crowned Night Heron). We lopen verder langs diverse grote palmbomen en zien twee Bonte Tokken (African Pied Hornbill) eten. We maken wat foto’s en lopen verder naar de bosrand. Hier vinden we een Common Wattle Eye, echter is het door het bos zo donker dat een foto mislukt. Helaas geen sluitertijd, maar wederom een fraaie soort gezien. In het zelfde gedeelte zien we nog een Roodbuikmonarch (Red-bellied Paradise Flycatcher) en de hybride vorm van deze soort (Red-bellied x African Paradis Flycather). Een Peliolijster (African Thrush) foerageert op de grond tussen de bladeren en trekt zich niets aan van ons. We lopen door en komen meer in een open gebied. Hier zien we twee Violet Toerako’s vliegen, en een Gierarend (Palmnutvulture) cirkelt hoog boven het gebied. We stoppen even om diverse Vuurvinken (Red-billed Firefinch) te fotograferen.

Het is al wat later op de dag en we merken dat het wat rustiger wordt met de vogels. Ook de temperatuur stijgt, en we verlaten het bos om over vlakte te wandelen wat vol staat met lage struiken. Hier zien we diverse Kapgieren vliegen en een Grijze specht (Grey Woodpecker) vliegt van boom naar boom. Een mooi gebied, maar veel te warm dus we lopen door en komen bij een soort dierentuintje uit waar we wat drinken.  Vandaar uit lopen we rustig terug naar de auto. De wandeling heeft ongeveer 4 uur geduurd, we hebben er geen spijt van.

Tanji Bird Reserve

Het Tanji Bird Reserve is een erg groot gebied wat een 1/2 uur rijden is vanaf het hotel. Vanaf de hoofdweg zijn we diverse malen gestopt om door diverse gebieden te lopen. Droge vlaktes met lage struiken afgewisseld met kleine bossen en water. Hier zagen we veel soorten vogels die we ook in de tuinen van het Senegambia Hotel zagen. Echter werden we hier verrast door de Zwaluwstaartbijeneter (Swallow-tailed Bee-eater), maar ook de Hagedisbuizerd (Lizzard Buzzard), Donkere Zanghavik (Dark Chanting Goshawk), en overvliegende Visarend (Osprey) met een enorme vis in zijn klauwen kunnen we fotograferen.

Tijdens de ritjes tussendoor zien we van alles op de elektra draden zitten. Een Blauwbuikscharrelaar (Blue-bellied Roller) hadden we al diverse malen zien zitten, echter maakten we nu even tijd om hem te fotograferen. We stoppen nogmaals om weer even het gebied in te lopen. Diverse Bonte Tokken vliegen hier rond, maar ook is de Bontvleugelzwaluw (Pied-Winged Swallow) hier veel aanwezig. We zien een Ornaathoningzuiger (Variable Sunbird) foerageren op de bloemen, verderop zit een Stippelspecht (Fine-spotted Woodpecker) te kloppen voor ontbijt. Tijdens de wandeling stoten we twee Vierbandzandhoenders (Four-banded Sandgrouse) op die verderop weer landen. Voorzichtig benaderen we ze en kunnen enkele foto’s maken.

Uiteindelijk zetten we onze trip door naar een strandje achter een dorp. Het is een enorme puinhoop op het strand en het blijkt de lokale vuilnisbelt te zijn. Dit trekt diverse Kapgieren aan, echter vind ik de setting niet geschikt voor een waardig plaatje. We lopen een stuk het strand af waar het wat rustiger is. We zien een groep Grijskopmeeuwen (Grey-headed Gull) zitten, met daar tussen diverse Reuzensternen (Caspian Tern). Kleine Mantelmeeuwen (Lesser Black-backed Gull) vliegen tussen de groep door. Sommige Reuzen Sternen vissen in de branding, en op de achtergrond drijven diverse Kleine Pelikanen (Pink-backed Pelican) op het water.

Er lopen ook diverse Grutto’s over het strand, waarschijnlijk onze overwinteraars. We blijven de middag hier om flink wat foto’s te maken en gaan na een mooie dag vermoeid naar huis.

Marakissa Woods

Marskissa Woods bestaat uit gemengde biotopen van de savanne, bossen, rijstvelden, tuinen, en waterwegen. Het gebied wordt beschermd door de West-Afrikaanse Bird Study Association (WABSA). Het gebied is goed voor verschillende soorten vogels en het is het gebied waar Red – schouders Cuckoo Shrike en White – breasted Cuckoo Shrike meestal worden gezien. Het gebied heeft een River Camp genaamd Marakissa River Camp. De eigenaar van het kamp is een Nederlander die het hier prima voor elkaar heeft. Je kunt er lekker eten en tegelijkertijd genieten van de vele vogels die hier leven. We zien hier bij aankomst 3 Bonte ijsvogels aan het water zitten, net op tijd voor een paar foto’s en ze vliegen verder.

We maken eerst een lange wandeling door het bosgebied en de savanna. We zien erg veel vogelsoorten waaronder de Roodbuikhoningzuiger (Splendid Sunbird), een Kaalkopkiekendief (African Harrier-hawk), diverse Blauwbuikscharrelaars (Blue-bellied Roller) en nog vele meer. Na de wandeling genieten we van een lekkere lunch en besluiten we met een kano de rivier op te gaan. Diverse soorten ijsvogels komen we tegen, een Groenpootruiter (Common Greenshank) foerageert op de oever net zoals een Oeverloper (Common Sandpiper).

Het is even wennen om vanuit zo’n gammel bootje foto’s te maken, maar na een paar sessies lukt het steeds beter de balans te bewaren. Laibo roeit rustig verder totdat we bij een wat grotere slikvlakte komen. Hier zitten enorm veel Senegal Grielen (Senegal Thick-knee), Sporenkievitten (Spur-winged Plover) en een nieuwe soort Lelkievitten (African Wattled Lapwing). We komen vast te zitten op een zandbank en maken even gebruik van het moment om te genieten van deze vogels. Een prachtige setting in natuurlijk Gambia. Laibo vertelt ons over de diverse vogelsoorten en we schieten geheugenkaartjes vol. Een tochtje wat een aanrader is.

Brufut Woods

Dit is een bos aan de kust, welke wordt beschermd door de West-Afrikaanse Vogels Study Association (WABSA). Het gebied is goed voor uilen, alsmede andere landsoorten. In het bos is een vogelkijkhut met daarvoor waterpoeltjes waar je verschillende soorten vogels kunt zien. Hier zagen wij onder andere de Groene Buulbuul (Little Greenbul), diverse Zwartnekwevers (Black-necked Weaver), een Purperglansspreeuw (Purple Glossy Starling) en de Afrikaanse Paradijsmonarch (African Paradis Flycatcher).

Als we vervolgens door de bossen door lopen komen we op een vlakte met lage bossen uit. We worden door één van de beheerders gewezen op een Mozambikaanse Nachtzwaluw (Long-tailed Nightjar) welke ze gevonden hadden midden in het bos. Eigenlijk had ik te weinig licht voor een goede foto, maar toch maar een poging gewaagd. We lopen verder en komen nog een Klaaskoekoek ( Klaas’s Cuckoo) tegen die even fraai poseerde voor de camera. We zien nog een Groene Toerako de bomen in schieten, maar laat zich niet meer zien. Later zien we een Noordelijke Witwangdwergooruil (Northern White-faced Owl) zitten, helemaal verscholen tussen de bladeren. We gaan tevreden terug naar het hotel.

We hebben naast bovengenoemde gebieden ook nog diverse uurtjes doorgebracht rondom de haven van Banjul en in het Abuko gebied, maar ook een ochtend in het gecultiveerde landschap. Op de braakliggende terreintjes met zaaddragende grassen vonden we een diversiteit aan kleine zangvogels zoals de Kortvleugelgraszanger (Short-winged Cisticola), Blauwfazantjes (Blue-cheeked Gordon Blue), Blauwgrijs Roodstaartjes (Lavender Waxbill) en vele meer, welke werden bejaagd door een Grijze Torenvalk (Grey Kestrel). Een leuke afwisseling en tijd om eens wat meer Gambia te zien achter de schermen.

Wij willen via deze weg Laibo bedanken voor zijn inzet en enthousiasme waarmee de tripjes elke keer weer naar tevredenheid zijn gemaakt.

Marc & Mijke